مدرسه خوب با استانداردهای جهانی کدام است ؟
پیدا کردن مدرسه مناسب برای بچهها، یکی از اصلیترین دغدغههای هر پدری و مادری است چون این واقعیت غیر قابل انکار است که سبک و سیاق آموزشی در طول ۱۲ سال تحصیل، پایه فردای خوب و آینده موفق هر بچهای است. برای خانوادههایی که باید کشور محل اقامت خود را تغییر بدهند یا امکان فرستادن فرزندان خود به مدارس بین المللی را دارند، کار سختتر میشود چون معیارهای متفاوتی برای سنجش و ارزیابی نظامهای آموزشی بین المللی وجود دارد. معروفترین نظامهای آموزشی بینالمللی عبارتند از: International Baccalaureate(IB)، نظام آموزشی آمریکایی و نظام آموزشی بریتیش. البته از نظام آموزشی آلمانی، فرانسوی، کانادایی و سوئیسی هم در مدارس بین المللی میتوان نام برد اما ۳ مورد نام برده شده، با موفقیتهایی که کسب کردند، بیشترین مدارس و بیشترین رضایت اولیاء را به خودشان اختصاص دادند. بر همین اساس در این مقاله، ضمن برشمردن مزیتهای مدارس بینالمللی، به معرفی این ۳ نظام آموزشی موفق در سطح جهانی میپردازیم:
مزیتهای تحصیل در مدارس بینالمللی
در مدارس بینالمللی، علاوه بر دانش آموزان بومی، دانش آموزان خارجی از سراسر دنیا با فرهنگهای متفاوت وجود دارد، در نتیجه محیطی چند فرهنگی دارند و مدیران و مسئولان این مدارس در راستای اهداف مدارس شرایط معرفی، آشنایی و شناخت فرهنگهای مختلف را حفظ میکنند.
پیدا کردن دوستانی از سراسر جهان به معنی ساختن شبکه اجتماعی به وسعت تمام دنیاست. امروزه، ارتباطات فردی و دایره ارتباطات اجتماعی هر فردی، در موفقیتهای آینده او مهم و موثرند. دانش آموزانی که در مدارس بین المللی درس میخوانند، شبکه ارتباطاتی به وسعت جهان برای خودشان میسازند.
دانش آموزانی که از مدارس بین المللی فارغ التحصیل میشوند در مقایسه با فارغ التحصیلان مدارس ملی، استقلال بیشتر و اعتماد به نفس بالاتری دارد. اغلب این دانش آموزان میتوانند به یک یا دو زبان غیر از زبان مادری خود به صورت مسلط و کامل صحبت و مطالعه کنند که در جهان امروز، مهارت تاثیر گذاری به شمار میآید.
دریافت پذیرش از دانشگاههای معتبر جهان، برای دانش آموزان مدارس بین المللی راحتتر است و برای دانشگاها، تحصیل در این مدارس یک امتیاز قابل توجه محسوب میشود. با توجه به آنچه گفته شد، امکان ادامه تحصیل در مدارس بین المللی یک گام بزرگ به سوی فردایی روشنتر است.
نظام آموزشی International Baccalaureate(IB)
IB یکی از معتبرترین و شناخته شدهترین نظامهای آموزشی است که در سال ۱۹۶۸ در سوئیس پایه گذاری شده و هم اکنون بیش از ۳۰۰۰ مدرسه بین المللی در ۱۴۰ کشور دنیا به این شیوه آموزشی مدیریت میشوند. در یک نگاه کلی، IB یک نظام دانش آموز محور است. محور فعالیتهای آموزشی بر خلاقیت و پرورش تفکر انتقادی در دانش آموزان است. این نظام آموزشی تجربههای موفقی داشته که باعث شده تبدیل به یکی از محبوبترین نظامهای آموزشی دنیا، چه از سمت مریبان و چه از منظر والدین شود و هم چنین مورد تایید بسیاری از دانشگاههای جهان برای پذیرش دانشجو باشد.
بنیاد IB یک بنیاد غیرانتفاعی در ژنو است که مدارس باید از طریق این موسسه و پس از گذراندن آموزشهای لازم و دورههای آزمایشی، گواهی IB دریافت کنند. برنامههای آموزشی که این موسسه برای مدارس تنظیم میکند، مناسب دانش آموزان ۳-۱۹ سال است. هدف هر دوره یا برنامه آموزشی برای هر سنی، آماده کردن دانش آموزان برای چالشهای احساسی واجتماعی در آینده و حل مشکلات و مسائل به شیوه هوشمندانه است. در این مدارس، دانش آموزان را در قبال کارهایشان مسئول میدانند و از سوی دیگر تمام تمرکز مربیان روی مباحث درسی و علمی نیست ودر کنار آنها، مهارتهایی که با عنوان مهارتهای نرم شناخته میشوند را می آموزند. مهارتهایی چون مواجهه با بحران، حل مسئله، داشتن تفکر انتقادی و… را تمرین میکنند تا ضمن تبدیل شدن به فردی مطلع و باسواد، انسانی مفید، سازنده و موثر باشند.
نظام آموزشی IB شامل ۳ دوره است:
دوره دبستان: مهد تا کلاس پنجم
دوره متوسطه: کلاس ۶ تا ۱۰
دوره دیپلم: کلاس ۱۱ و ۱۲
به طور کلی مزایا و برتریهای نظام آموزشی IB نسبت به سایر نظامهای آموزشی را میتوان به ۳ دسته عمده تقسیم کرد:
- توجه به موقعیتهای دنیای واقعی و تلاش برای حضور در فضاهای واقعی: به جای تاکید بر دانش تئوری، بچهها را در موقعیتهای عملی قرار میدهند تا مهارتهای کاربردی و قدرت تحلیل بالاتری برای رویارویی با موقعیتهای زندگی واقعی داشته باشند.
- رویکرد کلی نگر در آموزش: توجه به مهارتهای نرم، در کنار مباحث درسی، رویکرد کلی نگر گفته میشود که محور فعالیت و برنامه ریزی در مدارس با نظام آموزشی IB است.
- داشتن اعتبار بالا در میان دانشگاهها: با دریافت دیپلم IB، مسیر ورود به دانشگاه همراه شده چون این دیپلم مورد تایید بسیاری از دانشگاهها به خصوص دانشگاهها در انگلیس و آمریکاست. کینگز کالج لندن، ۲۰ درصد دانش اموزانش را از میان فارغ التحصیلان با دیپلم IB انتخاب میکند. براساس مقالهای که به قلم جان کاگتن، مدیر مدرسه ادوراد چاپ شده:” مدارس با نظام آموزشی IB باورهای قدیمی تخصصی گرایی را که دیگر کارامد نیست، کنار گذاشتهاند. دانشگاههایی هم که بر این تئوری باور دارند، سعی میکنند بیشتر دانش آموزان این مدارس را پذیرش کنند”.
نظام آموزشی آمریکایی
مدارسی که با نظام آموزشی آمریکایی کار میکنند، تحت عنوان مدارس آمریکایی در سراسر دنیا شناخته میشوند که تعدادشان هم زیاد و قابل توجه است. دیپلم این مدارس نه فقط در دانشگاههای آمریکا بلکه در بسیاری از دانشگاههای سراسر جهان معتبر و قابل قبول است. براساس استانداردهای مشترک مدارس ایالتی آمریکایی، درسهای عمومی مانند زبان، هنر، ریاضی، تاریخ، جغرافی، علوم و… در این مدارس تدریس میشوند اما نظام آموزشی منعطفی دارند که هر مدرسه با توجه به شرایط و امکانات خود میتواند تغییراتی در برنامه آموزشی ایجاد کند. محور نظام آموزشی آمریکایی، ارائه برنامههای آموزشی متنوع از حوزههای مختلف است تا هر دانش آموزی بتواند زمینه و حوزه مورد علاقه خودش را پیدا کند.
مزایای نظام آموزشی آمریکایی عبارتند از:
- سرفصلهای متنوعی آموزش داده میشوند.
- تمرکز این نظام آموزشی بر استعدادیابی است. این روش با ارائه سرفصلهای درسی متنوع و فراهم کردن فضا برای تجربههای متفاوت، به بچهها کمک میکند تا حوزه مورد علاقه و استعداد خودشان را کشف و شناسایی کنند.
- با رشد خلاقیت، آموزش تفکر انتقادی و یاددهی مهارتهای اجتماعی، دانش آموزان را برای ورود به دانشگاه آماده میکنند. تجربه نشان داده که نظام آموزشی آمریکایی، یکی از موفقترینها در جهت دهی به دانش آموزان و ورود موفقیت آمیز به دانشگاه است.
نظام آموزشی بریتیش
نظام آموزشی بریتیش یا نظام آموزشی ملی انگلیس، یکی از قدیمیترین و معتبرتین نظامهای آموزشی جهان است که از سال ۱۹۸۸ پایه گذاری شده. محوریت این نظام آموزشی بر خلاقیت، تفکر انتقادی و انعطاف پذیری است که با روش هدف گذاری اجرا میکند یعنی برای دانش آموزان هدفهای قابل دسترسی تعیین میشوند تا در طول مسیر بتوانند پتانسیلهای خود را نشان دهند.
نظام آموزشی بریتیش بر خلاف نظام آموزشی آمریکایی که مراحل مشخص و از پیش تعیین شدهای ندارد، به دقت مرحله بندی شده و در ابتدای راه، کلیه مراحل به خوبی برای دانش آموز تشریح و تبیین میشود تا در مسیری شفاف حرکت کند.
آموزش در این نظام شامل ۵ مرحله است: ۲ تا ۵ سال، آموزشهای پیش از دبستان است. مرحله اول، ۵ تا ۷ سال است و مرحله دوم ۷ تا ۱۱ است که در اینجا دوره دبستان به پایان میرسد. ۱۱ تا ۱۴ و ۱۴ تا ۱۶، مراحل سوم و چهارم هستند. مرحله پنجم (۱۶-۱۸) برای دانش آموزانی است که قصد ادامه تحصیل در دانشگاه را دارند و باید دوره پیش دانشگاهی را بگذرانند.
مزیتهای نظام آموزشی بریتیش:
- در این نظام آموزشی تعادل خوبی بین عمق و تنوع موضوعات درسی وجود دارد. در سالهای اول، مبانی و پایه هر دانشی را یاد میگیرند و در سالهای بعد، اطلاعات بیشتری را دریافت میکنند اما نه به این شکل که وارد عرصه تخصص گرایی بشوند بلکه ارتباط و پیوستگی اطلاعاتشان بیشتر میشود.
- همان طور که گفته شد، مراحل تحصیل در نظام آموزشی بریتیش بسیار مشخص و طبقه بندی شده است و والدین میتوانند در فواصل مشخص میزان کارآمدی نظام آموزشی را بررسی کنند. از آنجایی که این نظام آموزشی در تمام دنیا معتبر است، برای دانش آموزان همیشه امکان تغییر مدرسه و انتقال به سایر نظامهای آموزشی وجود دارد.
- به رشد خارج از فضای آموزشی اهمیت میدهند. در این مدارس فقط دانش تئوری به دانش آموزان یاد داده نمیشود بلکه بر این تلاشند تا دانش تئوری را به صورت عملی اجرا کنند تا بچهها یاد بگیرند که چگونه این دانش را در زندگی واقعی خود به کار بگیرند.
- برنامههای تیمی و گروهی در این نظام آموزشی جایگاه مهمی دارند. از تیمهای ورزشی تا نمایشهای هنری و مسابقات گوناگون که دانش آموزان کار در فضای تیمی را یاد میگیرند.
برای تحصیل فرزندان خود در مدارس با نظام آموزشی بریتیش لازم نیست تا راهی انگلستان شوید، مدارسی در سراسر دنیا با این نظام اموزشی اداره میشود. اگر برای شما مدرسه یک مسیر کشف، شهود و یادگیری است نه هدف اصلی، مدارس با نظام آموزشی بریتیش انتخاب خوبی برای شما هستند.
سخن آخر
هر یک از نظامهای آموزشی متداول در مدارس بین المللی محاسن و معایب خاص خودش را دارند و نمیتوان یک نظام را به عنوان بهترین سبک آموزشی برای همه دانش آموزان معرفی کرد. خواستههای و نیازهای هر خانواده هم در انتخاب نظام آموزشی تاثیر گذار است. بر همین اساس، یکی از بهترین روشها برای انتخاب مدرسه و نظام آموزشی، مشاوره با کارشناسان آموزشی است که میتوانند شرایط هر فردی را بررسی و تحلیل کنند.
نظرات
اولین نفری باشید که نظر می دهید