بررسی شرایط تحصیلی در جمهوری چک

تحصیل در خارج از کشور دارای مزایای بسیار زیادی است، به همین دلیل امروزه شاهد افزایش اعزام دانش آموزان و دانشجویان به کشورهای گوناگون هستیم. بسیاری از خانواده‌ ها به خارج از کشور مهاجرت می کنند تا فرزندانشان بتواند در خارج از کشور از امکان تحصیل‌ با شرایط مطلوب بهره مند شوند. یکی از اصلی ‌ترین مقاصد ایرانیان برای مهاجرت به خارج از کشور، قاره اروپا است. در این مطلب قصد داریم به طور کامل تحصیل در چک را مورد بررسی قرار دهیم.

قاره اروپا در واقع یک قاره سرسبز و بی نظیر است که امکان زندگی در محیطی سرسبز و خوش آب و هوا را برای شما فراهم می کند. اما همان طور که می دانید برای مهاجرت به خارج از کشور به هزینه زیادی نیاز است و شاید بسیاری افراد از پس هزینه‌ های مهاجرت به کشورهایی مثل انگلیس و آلمان برنیایند. به همین دلیل در سالیان اخیر مهاجرت به کشورهای اروپایی که با اختصاص هزینه کمتری برای دانشجویان و خانواده ها امکان پذیر است، بیشتر مورد توجه قرار گرفته ‌اند.

ما می توانیم جمهوری چک را به عنوان یکی از این کشورها نام ببریم. در این کشور اروپایی کیفیت آموزشی بسیار بالا و هزینه برای مهاجرت کاملا مقرون به صرفه است. اما قبل از مهاجرت تحصیلی به چک شما باید از شرایط و پیش ‌نیاز های تحصیل در چک آگاهی داشته‌ باشید.

در این مطلب از بلو اسکای قصد داریم تا مهم‌ ترین نکات برای تحصیل در چک را بیان‌ کنیم.

از آنجا که جمهوری چک یک کشور کمتر شناخته شده ‌است پیش از ورود به مبحث شرایط تحصیل در چک، مشخصات کلی از این کشور را برای آشنایی بیشتر شما بیان خواهیم‌ کرد.

کلیاتی در مورد جمهوری چک

پس از سقوط کمونیسم در سال ۱۹۸۹و انقلاب ‌هایی که صورت گرفت، جمهوری چک نیز به یک کشور مستقل و پس از آن به یکی از مقاصد جذاب برای مسافران، دانش آموزان و افراد جویای کار تبدیل شد. این کشور زیبا در اروپای مرکزی واقع شده‌ است و با کشورهای آلمان، اتریش، لهستان و اسلواکی مرز مشترک دارد. جمهوری چک بیش از ۱۰ میلیون جمعیت دارد و زبان رسمی این کشور، چکی است. پایتخت این کشور، شهر پراگ است و جمعیت آن به بیش از ۱.۳ میلیون نفر ‌می  رسد. همان طور که می دانید این کشور جزو کشورهای اتحادیه اروپا است.

وجود نیروی کار ماهر زیاد، جمهوری چک را به یکی از قوی ‌ترین کشورهای صنعتی شرق اروپا تبدیل کرده است.

در حال حاضر در کشور جمهوری چک بیش از ۶۸ موسسه آموزشی وجود دارند که دانش آموزان می ‌توانند در عالی‌ ترین سطوح در یکی از این موسسه‌ ها به ادامه تحصیل بپردازند. در حال حاضر بیش از ۴۳۰۰۰ دانش آموز در بالاترین رده‌ های علمی در این موسسه ‌ها در حال تحصیل هستند. یکی از نگرانی ‌هایی که همواره برای تحصیل در چک وجود دارد مسئله زبان است. همان ‌طور که اشاره‌ کردیم زبان رسمی جمهوری چک، زبان چکی است و احتمالا افراد خیلی کمی به زبان این کشور تسلط داشته باشند. با این وجود جای نگرانی زیادی وجود ندارد. زیرا در جمهوری چک کلاس‌ های مختلفی برای آموزش زبان برگزار می ‌شود و افرادی که به این کشور مهاجرت می کنند علاوه بر زبان چکی می ‌توانند زبان ‌هایی مثل انگلیسی، فرانسوی و آلمانی را نیز یاد بگیرند.

جمهوری چک در مقایسه با بسیاری دیگر از کشورهای اروپایی، یک کشور مقرون به صرفه (از نظر هزینه) به شمار می آید. فارغ از جنسیت و ملیت، تحصیل در بالاترین مقاطع علمی و در موسسات دولتی برای همگان رایگان است، البته اگر بخواهید زبان دیگری به غیر از زبان چکی را یاد بگیرید احتمالا مجبور شوید هزینه‌ بیشتری برای یادگیری آن زبان بپردازید.

در حال حاضر در تمامی مقاطع تحصیلی بیش از ۳۰۰ هزار دانش آموز مشغول تحصیل در چک هستند و شما نیز در صورت علاقه ‌مندی می‌ توانید به این جمع بپیوندید.

اما دلایل اصلی که می ‌تواند یک دانش آموز را ترغیب به تحصیل در چک کند، چیست؟

در ادامه به اصلی ‌ترین دلایلی که دانش آموزان و دانشجویان را به تحصیل در چک تشویق می ‌کند، اشاره خواهیم‌ کرد.

اصلی ‌ترین دلایل تحصیل در چک

دانشگاه ‌هایی با رتبه عالی  در سطح جهان

تعدادی از برترین دانشگاه ‌های جهان در جمهوری چک واقع شده‌ اند، مطابق آماری که در سال ۲۰۲۰ درباره بهترین دانشگاه‌ های جهان منتشر شده ‌است، چند دانشگاه واقع در جمهوری چک نیز در این لیست حضور دارند که عبارتند از:

• دانشگاه چارلز
• دانشگاه فنی مهندسی پراگ
• دانشگاه ماساریک
• دانشگاه شیمی و تکنولوژی پراگ
• دانشگاه پالاسکی اولوموک

در این دانشگاه ‌ها و بسیاری دیگر از دانشگاه ‌های جمهوری چک، دانشجو می تواند مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد را در رشته های مختلفی اخذ کند. برخی از رایج ترین این رشته ها عبارتند از:

• مهندسی
• علوم کشاورزی
• علوم اقتصاد
• مطالعات زبان

پایین بودن هزینه‌ های تحصیل و هزینه‌ های زندگی در جمهوری چک

اگر فردی به زبان چکی کاملا تسلط داشته‌ باشد می ‌تواند به صورت رایگان در موسسات آموزشی و دولتی به ادامه تحصیل بپردازد، زیرا مسئله آموزش در موسسات دولتی جمهوری چک کاملا رایگان است.

برای تحصیل در رشته ‌های مهندسی، میزان هزینه ‌ای که دانشجو باید بپردازد بین ۰ تا ۲۰ هزار یورو تخمین زده می‌ شود. در واقع هزینه ‌ای که دانشجوی مهندسی در طول یک سال باید بپردازد با توجه به نوع دانشگاه و تخصص و گرایشی که انتخاب کرده است، متغیر است.

میزان هزینه‌ ای که به عنوان شهریه از دانشجو ها اخذ می ‌شود برای دانشجویان EU/EAA و غیر EU/EAA یکسان است.

به خاطر داشته باشید میزان شهریه در دانشگاه‌ های خصوصی بیشتر است و این دانشگاه ها با شهریه های گوناگونی دانشجویان را ثبت نام می کنند.

در مقایسه با کشورهایی که در غرب اروپا واقع شده ‌اند، هزینه‌ های زندگی در جمهوری چک بسیار کمتر است. به عنوان مثال یک دانشجو به طور ماهیانه مبلغی بین ۳۱۵ تا ۶۷۵ یورو  برای تمام اموراتش در جمهوری چک هزینه می کند، این هزینه ها شامل حمل و نقل، غذا و فعالیت‌ های اجتماعی است.

اپلای ‌کردن به یک دانشگاه در جمهوری چک بسیار آسان است

از دیگر مزایای تحصیل در چک این است که اخذ پذیرش در یکی از دانشگاه‌ های جمهوری چک بسیار آسان است. برای اینکه شانس پذیرش شما در دانشگاه مورد نظرتان در چک افزایش یابد می ‌توانید به چندین دانشگاه درخواست دهید و یا اینکه در چندین رشته تحصیلی به یک دانشگاه درخواست پذیرش دهید. فرایند اپلای  کردن به دانشگاه ‌های جمهوری چک بسیار آسان و ساده است و کافی است مراحل زیر را طی کنید:

• فرم اپلای مربوط به دانشگاه مقصد را از وبسایت دانشگاه دانلود و سپس پر کنید.
• هزینه اپلای را پرداخت‌ کنید (این هزینه با توجه به تقاضای شما بین ۲۰ یورو تا ۵۰ یورو خواهد بود)
• در صورت نیاز تست ورودی بدهید. برای مثال در رشته ‌های اقتصاد و بازرگانی ممکن است از شما خواسته ‌شود که در آزمون‌ های ریاضی و زبان انگلیسی شرکت‌ کنید. اگرچه معمولا این امتحان ‌ها زیر نظر خود دانشگاه برگزار می‌ شود. اما برخی از دانشگاه‌ ها ممکن است مدارک بین ‌المللی زبان انگلیسی یا نتایج آزمون‌ هایی بین المللی مثل SAT را بپذیرند.

اگر می ‌خواهید در مقطع کارشناسی ادامه تحصیل ‌دهید باید ابتدا مدرک دیپلم خود را که از دبیرستان دریافت کرده‌ اید به وزارت آموزش و پرورش جمهوری چک ارسال‌ کنید، در آنجا کمیته ‌ای وجود دارد که صلاحیت فرد برای ادامه تحصیل در چک را مورد بررسی قرار می دهند. اگر ابهاماتی وجود داشته‌ باشد، از شما دعوت می‌ شود که به صورت حضوری مراجعه کنید و در مورد مباحث مورد نیاز توضیحاتی را ارائه‌ دهید.

اگر قصد دارید که در مقطع کارشناسی ارشد در چک به ادامه تحصیل بپردازید، باید بدانید که بیشتر دانشگاه ‌ها فقط افراد و تقاضا هایی را می ‌پذیرند که رشته مقطع کارشناسی آن ها مرتبط با رشته ‌ای باشد که برای کارشناسی ارشد متقاضی شرکت در آن هستند.

شیوه ‌های آموزشی و ارزیابی فوق ‌العاده در دانشگاه‌ های جمهوری چک

برای هر دوره مطالعاتی، نشان های مطالعاتی به شما تعلق می گیرد که در واقع نشان دهنده این است که شما برای گذراندن این دوره مطالعاتی چند ساعت صرف کرده ‌اید. دانشگاه‌ های جمهوری چک از سیستم Bologna استفاده می‌ کنند. در ضمن لازم است بدانید از آنجا که جمهوری چک در اروپا واقع ‌شده، تمام دانشگاه‌ های آن از سیستم ECTS یا سیستمی مشابه با آن استفاده می‌ کنند.

نحوه ارزیابی دانشجویان به صورت ترکیبی و با استفاده از موارد زیر انجام می‌گیرد

• نشان های مطالعاتی
• امتحان‌ های شفاهی یا کتبی
• نشان های مطالعاتی درجه دار (نوعی ارزیابی که مشخص می‌ کند دانشجو تا چه میزان توانسته به اهداف پیش‌بینی ‌شده دست پیدا کند)
• در برخی از دانشگاه ‌ها یا در برخی از رشته‌ های خاص ممکن است در طول ترم نیاز به آزمون های میان ترم‌ باشد.
• دانشجو برای اینکه بتواند در امتحان پایان ترم شرکت ‌کند نیاز است که نمرات ارزیابی که در طول ترم کسب می‌ کند، به حد نصاب قابل قبولی برسد.

در دانشگاه‌ های جمهوری چک از شیوه‌ های تدریس مختلفی مثل کنفرانس، سمینار، انجام آزمایش، تمرین دادن به دانشجو و یا انجام کار های عملی استفاده می ‌شود. در اغلب دانشگاه ‌ها حضور دانشجو در سمینار های برگزار شده الزامی است.

علاوه بر تحصیل می ‌توانید یک زندگی با کیفیت را در جمهوری چک تجربه ‌کنید

علاوه بر تحصیل در چک، دانشجو می ‌تواند در یک کشور زیبا زندگی‌ کند، با فرهنگ ‌های مختلفی آشنا شود و همچنین از مناظر طبیعی و شگفت انگیز جمهوری چک لذت ببرد. در کشور جمهوری چک قلعه‌ های مربوط به قرون وسطی و چشمه ‌های آب معدنی بسیار زیادی وجود دارد. شما در این کشور می ‌توانید زندگی در یک محیط شهری پیشرفته را در آب و هوایی بسیار خوب تجربه‌ کنید.

در شهر پراگ شما می ‌توانید از تماشای ساعت آسترومونیکال که در میدان الدتاون شهر واقع‌ شده، پل چارلز و قلعه پراگ که در کتاب رکورد های گینس به عنوان قدیمی‌ ترین قلعه دنیا ثبت شده ‌است لذت ببرید.

در شهر برنو شما می ‌توانید از تماشای موزه علمی شهر و همچنین  Vila Tugendaht که یکی از میراث یونسکو محسوب می‌ شود، لذت ببرید. همچنین این شهر، در جمهوری چک به عنوان شهر کافه‌ ها شناخته می ‌شود و در هر گوشه آن می‌ توانید یک کافه دنج و زیبا پیدا کنید. همچنین هر ساله فستیوال ‌های قهوه زیادی در این شهر برگزار می ‌شود.

هاردک پارک ‌های فوق ‌العاده‌ای دارد و هر ساله فستیوال ‌های موسیقی بسیار زیادی در آنجا برگزار می ‌شود. از آنجا که الوموک بیشترین جمعیت دانش‌ آموز و دانشجو را در خود جای داده ‌است، بیشتر خدمات ارائه ‌شده در این منطقه بر اساس نیاز های دانش آموزان و دانشجویان عرضه می‌ شود.

حال که با مزایای تحصیل در چک و ویژگی‌ های کلی این کشور زیبا آشنا شده ‌ایم، بگذارید به صورت دقیق بیان‌  کنیم که برای اپلای ‌کردن به جمهوری چک و ادامه تحصیل در این کشور باید چه اقداماتی انجام داده‌ شود.

راهنمای گام به گام پذیرش تحصیلی در جمهوری چک

برای اخذ پذیرش ادامه تحصیل در چک باید گام‌ های زیر را به ترتیب انجام‌ دهید:

• انتخاب یک رشته مطالعاتی در جمهوری چک

 اگرچه بیشتر رشته‌ های تحصیلی در جمهوری چک با زبان رسمی این کشور تدریس می ‌شوند اما نیازی به نگرانی نیست زیرا رشته ‌های تحصیلی بسیار زیادی هم برای دانشجویان خارجی که به زبان چکی آشنا و مسلط نیستند، وجود دارد.

با جستجو در وبسایت دانشگاه‌ های مختلف چک متوجه خواهید شد که کدام دانشگاه برنامه تحصیلی مورد علاقه شما را عرضه می ‌کند. برنامه ‌های مطالعاتی مبتنی در زبان چکی در دانشگاه‌ های دولتی جمهوری چک کاملا رایگان خواهند بود اما مطالعه در زبان‌ های خارجی باعث می‌ شود هزینه‌ ای را بابت شهریه بپردازید. با این وجود میزان شهریه در دانشگاه ‌های جمهوری چک در مقایسه با کشورهای غرب اروپا و همچنین ایالات متحده بسیار کمتر است.

• به دِدلاین (فرجه تعریف ‌شده) توجه‌ کنید

ددلاین تعریف ‌شده برای ارائه درخواست در دانشگاه‌ های جمهوری چک معمولا بین ماه فوریه و آپریل است اما پیش ‌نیازها در هر موسسه آموزشی می ‌تواند یک بازه زمانی متفاوت داشته ‌باشد به همین دلیل شما باید همواره ددلاین‌ها و پیش ‌نیازهای مربوط به هر موسسه آموزشی را به دقت مورد بررسی و مطالعه قرار دهید.

• آماده سازی اسناد و مدارک لازم

شرایط اولیه برای اینکه دانشجو بتواند در یک دانشگاه مشغول به تحصیل ‎شود این است که مدرک پیش نیاز ورود به دانشگاه را اخذ کرده باشد. شما برای اینکه بتوانید تحصیل در چک و در مقطع کارشناسی را در یکی از دانشگاه ‌های جمهوری چک آغاز کنید، نیاز است که گواهی مربوط به مدرک دیپلم خود را در اختیار داشته‌ باشید.

همچنین برای اینکه بتوانید در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل ‌دهید باید مدرک مربوط به دوره کارشناسی را اخذ کرده باشید و همینطور برای تحصیل در مقطع دکتری نیاز است که مدرک دوره کارشناسی ارشد را دریافت کرده ‌باشید. دانشگاه ‌های جمهوری چک معمولا از دانشجویان درخواست می‌ کنند که مدارک تحصیلی‌ شان را به وزارت آموزش و پرورش چک ببرند و تاییدیه معتبر بودن آن مدرک را دریافت کنند. فرایند تایید مدارک تحصیلی اخذ شده را nostrifikace می ‌نامند. البته با مراجعه به وبسایت مربوط به وزارت آموزش و پرورش جمهوری چک نیز می ‌توانید اطلاعات مفیدی درباره نحوه تایید مدارک تحصیلی به دست آورید.

• آماده سازی پیش‌نیازهای ورودی مخصوص

مسئولیت پذیرش دانشجو در هر دانشگاه بر عهده همان دانشگاه است. لازم است بدانید که دانشگاه ‌ها هر کدام شرایط ویژه ‌ای برای پذیرش دانشجو دارند. علاوه بر مدارک تحصیلی، برای پذیرش در هر دانشگاهی در جمهوری چک حداقل باید یک فرم مربوط به اپلای را پر کنید و هزینه آن را هم پرداخت ‌کنید. هر دانشگاهی ممکن است علاوه بر مدرک تحصیلی و فرم اپلای از دانشجو بخواهد که یک CV، توصیه نامه، تاییدیه مدرک زبان انگلیسی و نامه‌ ای حاوی دلایل و انگیزه ‌های تحصیل در چک و یا هر سند دیگری را ارسال ‌کند.

• تحویل دادن درخواست

اغلب دانشگاه‌ ها از فرم‌ های اپلای الکترونیکی استفاده می کنند که به دانشجو اجازه می ‌دهد فرایند پذیرش را به صورت گام به گام و از طریق این فرم‌ ها دنبال‌ کند. با این وجود برخی از دانشگاه‌ ها هم وجود دارند که از دانشجوی متقاضی می‌ خواهند که همراه با ارسال اسناد و مدارک تحصیلی (به صورت پستی) یک رونوشت از فرم اپلای را نیز ارسال‌ کنند. شما پیش از ارسال مدارک و پیش نیاز ها حتما باید قسمت پیش‌نیاز های هر دانشگاه را از طریق وبسایت دانشگاه را مورد بررسی قرار دهید و در صورت هرگونه ابهام یا سوال با مسئولین دانشگاه مقصد تماس بگیرید.

• قبول‌ شدن در امتحان ورودی

گاهی اوقات ممکن است برای پذیرش در یکی از دانشگاه ‌های جمهوری چک به آزمون ورودی نیاز داشته باشید. به صورت معمول امتحان ‌‌های ورودی بین ماه مِی تا جوئن یا جولای برگزار می‌ شود مگر اینکه مقامات مسئول دانشگاه، تصمیمات دیگری اتخاذ کنند. امتحانات ورودی معمولا در محیط دانشگاه برگزار می‌ شوند اما گاهی اوقات ممکن است اجازه برگزاری امتحان به صورت غیر حضوری مثل برقراری ارتباط از طریق نرم افزار اسکایپ نیز داده ‌شود. متن سوالات امتحان برای رشته ‌هایی که با زبان انگلیسی تدریس می‌ شوند زبان انگلیسی است و نیاز است که به زبان انگلیسی به این سوالات پاسخ دهید.

دانشجویان خارجی که دوره دبیرستان خود را در کشوری به غیر از جمهوری چک گذرانده‌ باشند و اکنون برای ادامه تحصیل در چک قصد دارند رشته ‌ای که به زبان چکی تدریس می شود را انتخاب نمایند، باید در یک آزمون مجزا شرکت کنند تا میزان استعداد و موفقیت آن ‌ها در زبان چکی مورد سنجش و ارزیابی قرار بگیرد.

• دریافت نتایج

نتایج این امتحانات و درخواست دانشجو برای پذیرش معمولا تا پایان ماه جوئن اعلام می‌ شود. در صورت پذیرش، ممکن است دانشگاه مقصد از شما بخواهد که شهریه مورد نیاز برای اولین ترم تحصیلی را پرداخت ‌کنید. پس از آن شما یک نامه رسمی برای دریافت ویزا و دیگر کارهای مربوط به اقامت خود دریافت خواهید کرد. پس از دریافت این نامه تنها یک گام دیگر برای آغاز تحصیل در چک فاصله دارید و آن مرحله چیزی نیست جز تقاضای ویزا.

• تقاضای ویزا

با توجه به ملیت و شرایط شما برای دریافت مجوز ورود به جمهوری چک ممکن است به یک ویزا یا مجوز اقامت نیاز داشته باشید. شما به محض اینکه نامه رسمی دانشگاه را دریافت کردید باید درخواست صدور ویزا بدهید، زیرا اگر در یک کشور غیر اروپایی زندگی می‌ کنید، فرایند مربوط به صدور ویزا به ۶۰ روز  زمان نیاز دارد.

• بلیط پرواز بگیرید

پس از دریافت بلیط قطار به پراگ وارد شوید و از اقامت خود لذت ببرید.

سخن پایانی

امروزه تحصیل در خارج از کشور به یکی از رویاها و اهداف دانش آموزان و دانشجویان تبدیل شده‌ است. قاره اروپا یکی از محبوب‌ ترین مقاصد دانشجویان برای ادامه تحصیل است. البته برای ادامه تحصیل در قاره اروپا دانشجو ناچار است که هزینه‌ های سنگینی را متقبل‌ شود، مخصوصا اگر بخواهد در کشورهای پیشرفته اروپایی مثل آلمان و انگلیس به تحصیل ادامه ‌دهد. اما دانشجویان می‌ توانند با حداقل هزینه در برخی از کشورها به تحصیل بپردازند. جمهوری چک یکی از این کشور ها است.

تحصیل در چک نه تنها از نظر مالی مقرون به صرفه ‌است بلکه مزایای بسیار زیادی برای دانشجو هم از نظر آموزشی و هم از نظر محیط اقامتی دارد. ما در این نوشته تلاش‌ کردیم تمامی ویژگی ‌های تحصیل در کشور خوش آب و هوا و زیبای جمهوری چک را مورد بررسی‌ قرار دهیم. درخواست ‌دادن برای ادامه تحصیل در یکی از دانشگاه ‌های جمهوری چک فرایند ساده و آسانی دارند و دانشجوهایی که برای پذیرش در یکی از دانشگاه‌ ها و ادامه تحصیل در چک درخواست می‌ دهند، معمولا شانس بالایی برای پذیرش در دانشگاه ‌های این کشور بلوک شرقی اروپا دارند.

ما در این مطلب فرایند گام به گام درخواست پذیرش تا تمامی اموری که پس از پذیرش نیاز است توسط دانشجو انجام شود را بیان  کردیم. اگر قصد ادامه تحصیل در یک کشور اروپایی و مقرون به صرف را دارید، کشور جمهوری چک می‌ تواند یک هدف ایده‌ آل و قابل دسترس باشد.